Ο Χάρης Αλεξόπουλος, Αντιπρόεδρος της ΕΕΑΕ, απαντάει σε δύο καίρια ερωτήματα στο περιοδικό Ασφαλιστική Αγορά τεύχος Σεπτεμβρίου 2018.

1ο Ερώτημα:

Εσάς προσωπικά, ως επαγγελματία ασφαλιστικό διαμεσολαβητή, σας απασχολεί το φαινόμενο των «μαύρων κωδικών»; Τι επίπτωση έχει στη δουλειά σας και στο επάγγελμά σας γενικότερα; Ποιοι πιστεύετε ότι επωφελούνται από αυτό και το εκτρέφουν; Η δημιουργία του Ενιαίου Μητρώου Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών θεωρείτε ότι θα απαλλάξει την αγορά μας από τέτοιου είδους «επαγγελματίες»;

Το φαινόμενο των “μαύρων κωδικών” είναι ακόμη ένα από τα πολλά κακώς κείμενα της Ελληνικής Ασφαλιστικής Αγοράς, το οποίο εξέθρεψαν και γιγάντωσαν πρακτικές Ασφαλιστικών Εταιρειών, τα κενά της νομοθεσίας, το ασταθές και άνισο φορολογικό περιβάλλον, και η επιεικώς αδύναμη Εποπτεία των τελευταίων δεκαετιών. Ως επί το πλείστον, ο μαύρος κωδικός περιγράφει τα άτομα που δρουν στο χώρο της Διαμεσολάβησης χωρίς να είναι επαγγελματίες, χωρίς να έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση, χωρίς να πληρούν τα κριτήρια που θεσπίζει η νομοθεσία, άτομα που φοροδιαφεύγουν, εισφοροδιαφεύγουν, δεν υπόκεινται σε εποπτεία, δεν ελέγχονται για πράξεις ή παραλείψεις τους, και τα οποία παίρνουν κομμάτι από την μικρή πίτα της αγοράς μας χωρίς να προσθέτουν στα υλικά της παρασκευής της… Η βασική επίπτωση στη δουλειά μας, είναι αφενός η δημιουργία άνισων/άδικων συνθηκών ανταγωνισμού προς τους σωστούς επαγγελματίες, αλλά και η παρουσίαση αρνητικής εικόνας του επαγγέλματος στο κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι. Παράλληλα ο τελικός αποδέκτης των προϊόντων της αγοράς μας, ο καταναλωτής/ασφαλισμένος, βρίσκεται – χωρίς να το έχει επιλέξει – εκτεθειμένος στους κινδύνους μιας ανεύθυνης πώλησης ενός ανεύθυνου «μαύρου πωλητή» με ολέθρια πολλές φορές αποτελέσματα.

Σε αυτό το σημείο όμως, θέλω να τονίσω ότι την ίδια ανισότητα στα αντικειμενικά κριτήρια επαγγελματισμού, στο ομοιόμορφο επίπεδο κανόνων ανταγωνισμού και στην καταστρατήγηση των ίσων όρων συμμετοχής στο “παιχνίδι”, έχουν και άλλοι “παίχτες”, που με την ανοχή και γιατί όχι τη συμμετοχή στη δημιουργία τους, οι Ασφαλιστικές Εταιρείες έχουν καθιερώσει. Και εννοώ τα κανάλια απευθείας πώλησης μέσω διαδικτύου (δεν τα καταδικάζω συλλήβδην παρά μόνο τις κακές τους πρακτικές), τη μόνιμη χρήση της δεσπόζουσας θέσης των Τραπεζών στο bankassurance, την πώληση όμοιων προϊόντων με διαφορετικό, πολύ πιο ευνοϊκό τιμολόγιο από τα δίκτυα συμβούλων των Ασφαλιστικών Εταιρειών, αλλά και άλλες κακές πρακτικές που ιδιαίτερα τις δεκαετίες του 1990-99 και 2000-2010, είδαμε να κορυφώνονται. Οι αρνητικές συνέπειες τόσο στην “ύλη – ουσία” και ιδέα της Ασφάλισης όσο και στην διατήρηση και αύξηση της κοινωνικής ασφαλιστικής συνείδησης, ήταν μεγάλες.

Είναι σίγουρο ότι η δημιουργία ενός αξιόπιστου Ενιαίου Μητρώου Α.Δ, που επιβάλλετο ήδη από τον Ν.190και μέχρι σήμερα δεν έχει αξιοποιηθεί, θα βοηθήσει στο ξεκαθάρισμα της αγοράς μας από τέτοια φαινόμενα. Η ύπαρξη του Μητρώου όμως δεν αρκεί. Παράλληλα η ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού που σχεδιάζεται, σε συνεργασία των φορέων Διαμεσολάβησης, Εταιρειών και Γ.Γ Καταναλωτή θα στοχεύσει στην αφύπνιση και της ευθύνης του πολίτη. Άλλωστε με τα νέα οικονομικά δεδομένα και τα δεδομένα κοινωνικής ασφάλισης, τόσο η φοροδιαφυγή όσο και η εισφοροδιαφυγή που θα μπορούσε να γίνει, περιορίζεται δραστικά. Η δυνατότητα δε, και η μεγάλη ταχύτητα διάδοσης της πληροφορίας σήμερα, μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά στη χρήση των κωδικών αυτών.

Ελπίζω και εύχομαι, η δημιουργία τόσων πολλών προσκομμάτων αλλά και νέων απαιτήσεων στο επάγγελμά μας, να μην ενεργοποιήσει το κακώς εννοούμενο ελληνικό “δαιμόνιο” στην εξεύρεση νέων τρόπων εξαπάτησης, μαύρων ή άλλου χρώματος…

2ο Ερώτημα:

Είστε ευχαριστημένος από τη συλλογική προσπάθεια της αγοράς για την προβολή του θεσμού της ιδιωτικής ασφάλισης, τόσο στην κοινωνία όσο και την Πολιτεία; Έχετε κάποιες συγκεκριμένες προτάσεις να καταθέσετε, προς την κατεύθυνση αυτή;

Η αγορά μας είναι μια ιδιαίτερη αγορά, αφού αναφέρεται σε μια άυλη υπηρεσία που αποκτά σάρκα και οστά στα μάτια των πολλών, μόνο μετά την επέλευση του κινδύνου και την χειροπιαστή αποζημίωση. Και ως καθετί δύσκολο στην κατανόηση είναι και πιο δύσκολο στην αποδοχή, πιο ευαίσθητο και επιρρεπές στην συκοφάντηση, στη δυσφήμηση, στην κατηγόρια με ή χωρίς αιτία, σε ότι δηλαδή μπορεί εύκολα κάποιος στην Ελλάδα να πράξει χωρίς συνέπειες…

Επιπλέον, ενώ για να γίνει ένα βήμα προς τα εμπρός απαιτείται συλλογική και συντονισμένη προσπάθεια με βαθμό δυσκολίας και χρονικό ορίζοντα, μπορεί ακόμη και ένα μικρότερης έκτασης και ίσως πιο μεμονωμένο συμβάν (ατυχές ή μη) να γυρίσει την αγορά μας πολλά βήματα πίσω. Έτσι δυστυχώς αλλοιώνονται οι προσπάθειες που γίνονται τόσο από την πλευρά των Ασφαλιστικών Εταιρειών, όσο και από την πλευρά της Διαμεσολάβησης.

Τα τελευταία χρόνια παρόλα αυτά, γίνονται αρκετές και πιο συντονισμένες προσπάθειες προς τη κατεύθυνση της ανάδειξης του θεσμού. Από την πλευρά της Διαμεσολάβησης, παρά την συρρίκνωση και τον καταιγισμό μέτρων και απαιτήσεων, έχουν γίνει τεράστια βήματα και σε επίπεδο φορέων και εκπροσώπησης της. Κύριο βήμα η ανάδειξη της Ένωσης Ασφαλιστικών Διαμεσολαβούντων Ελλάδος (ΕΑΔΕ), ως βασικού συνομιλητή όλων των φορέων και οργάνων (εποπτικών, θεσμικών, πολιτειακών κ.ο.κ), με κοινή θέση, όραμα και στόχο την ανάδειξη της Διαμεσολάβησης και του ρόλου της στην αγορά, αλλά και κυρίως την πρόληψη και την λύση μεθοδευμένων επιλογών. Ίδε Τειρεσίας, Συμβάσεις Διαμεσολάβησης , νέα Οδηγία IDD, κ.λ.π.

Παράλληλα τα Σωματεία και η Ομοσπονδία, προσεγγίζουν ανά την επικράτεια τα μέλη τους με σοβαρότητα και επαγγελματισμό, προάγοντας έτσι την ιδιωτική ασφάλιση συνολικά στην κοινωνία αλλά και στην πολιτεία. Το επίπεδο δε εκπαίδευσης, εξειδίκευσης, κατάρτισης, και δυναμικής, των νέων ανθρώπων που εισέρχονται στην αγορά, είναι τέτοιο που προοιωνίζει σαφώς μια αναβαθμισμένη Διαμεσολάβηση τα επόμενα χρόνια.

Οι Ασφαλιστικές Εταιρείες σαφώς με γνώση του αντικειμένου και τεχνολογικά πλέον πιο αναβαθμισμένες από ποτέ, εξακολουθούν να εστιάζουν πρωτίστως στην άμεση κερδοφορία και στα βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα χρήσεων.., παρά στην συνεννόηση για την επίτευξη της αύξησης της “πίτας” της αγοράς,

μέσω της ανάδειξης της έννοιας της ασφάλισης ως μοχλού βελτίωσης του κοινωνικού επιπέδου. Ο άκρατος πόλεμος ασφαλίστρων στον πλέον διαδεδομένο κλάδο (λόγω υποχρεωτικότητας!) των αυτοκινήτων, η έλλειψη δυναμικών σχεδίων που να υποστηρίζονται συστηματικά με θέσεις, στατιστικά, και πίεση(πολιτική, πολιτειακή, κοινωνική) για την υποχρεωτικότητα ασφάλισης κατά των φυσικών καταστροφών(σεισμός, πλημμύρες, tsunami, κ.λπ.), η έλλειψη συστηματικής προβολής (χρήση όλων των νέων μέσων τεχνολογίας και ΜΜΕ) των οφελών της ασφάλισης, οι αποζημιώσεις που ολοένα και δυσκολεύουν.., οι απρόσωπες σχέσεις που κερδίζουν έδαφος, ο φόβος για καταλογισμό ευθυνών και πολλά ακόμη επιμέρουςθέματα, δεν βοηθούν στην θεμελίωση σχέσεων εμπιστοσύνης με τους πολίτες.

Και αν δεν υπάρχει εμπιστοσύνη δεν μπορεί να χτισθεί ασφαλιστική συνείδηση.

Η προσπάθεια επίλυσης των παραπάνω προβλημάτων, οι στοχευμένες δράσεις, η ένταση και διάρκεια των προσπαθειών, και η συνεννόηση, αποτελούν τις προτάσεις για την βελτίωση και ανάδειξη του θεσμού. Δεν υπάρχουν μαγικά τρικ. Μόνο με σοβαρότητα, χρονική συνέχεια, συνέπεια και συνεννόηση, θα μπορέσει η αγορά να φτάσει συνολικά εκεί που της αξίζει και να αναγνωριστεί ως ο θεσμός που στηρίζει συστηματικά την κοινωνία, τον πολίτη και το ίδιο το κράτος και δημιουργεί υπεραξίες σε όλα τα επίπεδα.